علیه بنت مهدی عباسیعُلَیّه بنت مهدی بن منصور عباسّیه (۱۶۰-۲۱۰ق)، دختر مهدی عباسی فردی ادیب، شاعر و آشنا به غنا و موسیقی بود. ۱ - معرفی اجمالیعُلَیّه بنت مهدی بن منصور عباسّیه هاشمیّه، دختر مهدی، در سال ۱۶۰ق در بغداد متولد شد. وی دختر مهدی عباسی (خلافت ۱۵۸-۱۶۹ق)، خواهر هارون الرشید (خلافت ۱۷۰-۱۹۳ق) و مادرش امّ ولد به نام مکنونه بود. عُلَیّه با موسی بن عیسی بن موسی بن محمد عباسی ازدواج کرد. برادرش هارون نسبت به وی اکرام و احترام خاصی قائل بود و در سفری که به ری نمود، وی را همراه خود برد. در مورد عُلیّه گفته شده که در ایام طهور (پاکی) ملازم محراب و عبادت بود و در ایام غیر طُهر به غنا می‌پرداخت. وی فردی ادیب، شاعر و آشنا به غنا و موسیقی بود و ابوحفص شطرنجی، شاعر وی شمرده می‌شد. درباره دو خادم خود، یعنی رشا و طلّ غزل‌هایی سرود. از عبدالله بن عباس بن فضل بن ربیع نقل است که در اسلام هیچ برادر و خواهری جز عُلیّه و برادرش ابراهیم بن مهدی، در غنا و آوازه‌خوانی این‌گونه جمع نشده‌اند. عُلیّه در پیشانی خود عیبی داشت که همواره آن را می‌پوشانید. سرانجام وی در سال ۲۱۰ق وفات یافت و برادرزاده‌اش مامون (خلافت ۱۹۸-۲۱۸ق) بر وی نماز گزارد. از وی دیوان شعری باقی مانده که بین ادبا معروف است [۵]
کحاله، عمررضا، اعلام النساء، ج۳، ص۳۳۴.
و حدود بیست ورقه می‌باشد. [۱۲]
سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ق۴، ص۱۴۶.
۲ - پانویس
۳ - منبع• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۵۶۲، برگرفته از مقاله «علیّة عباسیّه». رده‌های این صفحه : ادیبان قرن 2 (قمری) | ادیبان قرن 3 (قمری) | درگذشتگان سال 210 (قمری) | زادگان سال 160 (قمری) | زنان شاعر | شاعران بغداد قرن 2 (قمری) | شاعران بغداد قرن 3 (قمری) | شخصیت‌های قرن 2 (قمری) | شخصیت‌های قرن 3 (قمری) | فرزندان مهدی عباسی | موسیقی‌دانان قرن 2 (قمری) | موسیقی‌دانان قرن 3 (قمری) | مولفان قرن سوم
|